Wykonywane z wielu powodów badania obrazowe nerek w niektórych przypadkach wykazują obecność guzów w obrębie tego narządu. Najogólniej dzieli się je na zmiany łagodne oraz złośliwe. W diagnostyce oraz leczeniu guzów nerek – także o podłożu nowotworowym – specjalizujemy się w Szpitalu Mazovia.
Łagodne guzy nerek zazwyczaj wykrywane są przypadkowo, podczas wykonywanych z różnych powodów badań obrazowych – najczęściej USG. Są to zmiany, które w większości przypadków nie stanowią zagrożenia życia, nie mają tendencji do złośliwienia oraz nie są zagrożone powstawaniem przerzutów.
W obrębie nerki może rozwinąć się kilka rodzajów łagodnych guzów. Do tych diagnozowanych najczęściej zaliczają się onkocytoma (guz pochodzenia nabłonkowego, rozpoznawany najczęściej u seniorów, bardzo rzadko u dzieci i młodzieży), angiomiolipoma (zazwyczaj pojedynczy oraz bezobjawowy, choć gdy osiąga duże rozmiary może niszczyć okoliczne tkanki) oraz torbiele nerek (zbudowane głównie z tkanki łącznej, spotykane u osób powyżej 50. roku życia, częściej u mężczyzn – nie są to nowotwory, ale niekiedy zdarza się, że rozwijają się w nich zmiany złośliwe).
W zależności od indywidualnego przypadku, w leczeniu łagodnych guzów nerek stosuje się zabiegi operacyjne (zazwyczaj laparoskopowe, mało inwazyjne, polegające wyłącznie na usunięciu zmiany) lub embolizację, czyli zabiegi zatkania naczyń doprowadzających krew do guza, przez co ulega on martwicy. Czasami lekarz może zalecić jedynie kontrolowanie guza poprzez regularne badania USG.
Według Krajowego Rejestru Nowotworów, w 2017 r. w Polsce zdiagnozowano ponad 3100 zachorowań na nowotwory złośliwe nerki wśród mężczyzn oraz ponad 2000 u kobiet. Liczba zgonów z tego powodu wyniosła w tym samym czasie ponad 2400 przypadków – ponad 1500 u mężczyzn oraz ponad 900 u kobiet.
Około 80-85% przypadków raka złośliwego nerki stanowi rak nerkowokomórkowy (RCC). Częściej występuje u mężczyzn, a objawami, które powinny skłonić do wizyty u lekarza są:
Pierwszym badaniem obrazowym przeprowadzanym w przypadku podejrzenia guza nerki jest USG. Szacuje się, że nawet 60-90% guzów nerki jest wykrywanych przypadkowo, podczas USG wykonywanego z powodu różnych innych dolegliwości, niekoniecznie związanych z chorobami nerek.
Przydatność USG w diagnostyce guzów nerek zależy m.in. od wymiarów zmian oraz ich lokalizacji. W przypadku guzów powyżej 25-30 mm, USG cechuje się w zasadzie taką samą czułością jak tomografia komputerowa, ale im zmiana mniejsza, tym mniej dokładne jest również USG. Dodatkowo, USG pozwala precyzyjnie zobrazować guzy położone w obrębie zewnętrznym nerki, zmieniające ich kształt – w przypadku guzów położonych wewnątrznerkowo diagnostyka przy pomocy USG jest trudniejsza. Co ważne, USG pozwala na różnicowanie wielu rodzajów guzów nerki.
Bardzo cennym badaniem w diagnostyce guzów nerek jest tomografia komputerowa (TK) – według niektórych doniesień, pozwala ona wykryć nawet 95% przypadków raka nerkowokomórkowego. Oprócz wymiarów oraz lokalizacji guza, tomografia komputerowa umożliwia również ocenę budowy tkankowej zmiany oraz uwidocznienie ewentualnego naciekania komórek nowotworowych na sąsiednie narządy, co pozwala podjąć decyzję odnośnie najlepszych sposobów leczenia.
Jak już wspomniano, w przypadku łagodnych guzów nerki leczenie polega na embolizacji lub zabiegach operacyjnych. Złośliwe guzy nerki również leczy się chirurgicznie – są to nowotwory mało wrażliwe na chemioterapię oraz promieniowanie jonizujące. Metodę i zakres operacji dobiera się oczywiście do indywidualnego przypadku.
Coraz częściej u pacjentów z rakiem nerki stosowane są operacje nerkooszczędzające (NSS – nephron-sparing surgery), polegające na wyłuszczeniu guza lub nefrektomii częściowej. W większości przypadków są to operacje wykonywane laparoskopowo, czyli przez niewielkie nacięcia skórne, przez które do organizmu wprowadzane są narzędzia umożliwiające usunięcie zmiany. Wycięty guz trafia do badania histopatologicznego, gdzie określa się m.in. stopień złośliwości. Laparoskopowe operacje NSS skracają czas hospitalizacji, są mniej inwazyjne dla pacjenta oraz przyspieszają rekonwalescencję. Oczywiście jeśli jest taka konieczność, u pacjenta wykonuje się radykalną nefrektomię, obejmującą nerkę, powięź nerkową, nadnercze oraz górną część moczowodu.
W Szpitalu Mazovia operacje złośliwych guzów nerki wykonujemy laparoskopowo przy wsparciu robota chirurgicznego da Vinci. Korzyści dla pacjenta są w tym przypadku nie do przecenienia. Robot daje możliwość działania nawet w trudno dostępnych miejscach, zapewnia wysoką precyzję preparowania i eliminuje ryzyko drżenia rąk lekarza. Operacje z użyciem robota da Vinci zapewniają możliwość wykonywania niewielkich nacięć, zmniejszają traumatyzację tkanek, krwawienie oraz ryzyko infekcji. Dla pacjenta to mniejsze dolegliwości bólowe i krótszy czas rekonwalescencji.
Nowotwór nerki może mieć różne rodzaje. Nowotwory i torbiele nerek mają szeroki podział. Ten generalny powstał w zależności od miejsca, w którym nowotwór może się rozwinąć:
Jak groźny jest nowotwór nerki? Leczenie zależy od rokowań i stanu postępu choroby. Na ogół leczenie ma charakter chirurgiczny.
Dzieci także zapadają na raka nerki. Najczęstsza odmiana w ich przypadku to tzw. Guz Wilmsa, choć dotyczy głównie dzieci poniżej 7 roku życia. Należy do nowotworów złośliwych, z tendencją do przerzutów. Pocieszającym jest fakt, że rak nerki nie jest dziedziczny.
Nowotwory nerki na ogół tworzą przerzuty na inne narządy i węzły chłonne. Aż w 30% diagnoz choroby stwierdza się już istniejące przerzuty. Na ogół choroba atakuje także:
Osoby zainteresowane nowoczesną diagnostyką oraz leczeniem guzów nerki, zapraszamy do kontaktu ze Szpitalem Mazovia -> https://szpitalmazovia.pl/kontakt/. Zapewniamy opiekę doświadczonych specjalistów i indywidualne podejście do każdego pacjenta!
NFZ: 22 403 52 10
Usługi prywatne: 22 120 20 60
Operacje da Vinci: 22 120 20 61
czynne w godzinach 8:00 - 20:00
fax: 22 403 52 15
e-mail: info@szpitalmazovia.pl
NZOZ Szpital Mazovia
Al. Komisji Edukacji Narodowej 47/U15
02-797 Warszawa
